Częściowe odstąpienie od umowy

W sklepie internetowym klient (konsument) kupił pełny zestaw ubrań m.in. dwie koszule, pasek, buty oraz parę skarpetek. Jednak po odebraniu przesyłki klient stwierdził, że tak naprawdę wszystko jest w porządku oprócz za dużego paska. Co może zrobić? Klient nie chce odstąpić od całej umowy sprzedaży ponieważ reszta rzeczy mu pasuje, chodzi tylko o nieszczęsny pasek! Czy przepisy regulują powyższą sytuację?

Częściowe odstąpienie od umowy nie jest w żaden sposób uregulowane w ustawie o prawach konsumenta, a tym bardziej w dyrektywie Unijnej. Należy jednak odwołać się do ogólnych zasad prawa. W tym przypadku jeżeli konsument, który ma prawo zwrócić wszystkie przedmioty, ma tym bardziej prawo do zwrotu tylko jednej rzeczy, zgodnie z zasadą ten kto może więcej, może także mniej (a maiori ad minus). Dzięki temu konsument przy zakupie kilku towarów na podstawie jednej umowy nie będzie zmuszony odsyłać ich wszystkich w sytuacji, gdy tylko z jednego produktu nie jest zadowolony i chce go zwrócić. Przyjęcie odmiennej wykładni, narzucającej konieczność odstąpienia od całości umowy, mogłaby doprowadzić do skutków niezgodnych z celem ustawy o prawach konsumenta. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż konsument byłby po prostu zniechęcony do skorzystania ze swojego prawa, gdyby było to związane z koniecznością zwrotu także tych towarów, z których konsument jest zadowolony.

Bardzo często skorzystanie z prawa do odstąpienia od umowy przełoży się na utratę rabatów uzyskanych przez klienta na etapie zakupów. Co ma zrobić sprzedawca, jeżeli następuje zwrot jednego towaru ? W przypadku kiedy zwrot części towarów spowoduje, że próg kwotowy do uzyskania rabatu nie zostanie osiągnięty, konsument musi liczyć się z utratą przyznanego wcześniej rabatu.

Dzięki zakupom klient wziął udział w konkursie! Po zwrocie jednej rzeczy suma zamówienia nie pozwoliłaby na wzięcie w nim udziału. Co robić? Do udziału w konkursie, podobnie jak w przypadku rabatu, sprzedawca ustala pewien próg kwotowy, którego przekroczenie umożliwia wzięcie w nim udziału. Zwrot części towarów spowoduje, że klient, który wcześniej spełnił warunki udziału w konkursie, nie osiąga progu kwotowego, co może spowodować brak spełnienia przez konsumenta warunku udziału w konkursie, a tym samym wykluczenie go z udziału w konkursie. Dodatkowo warto jednak uregulować, powyższe sytuacje w ogólnych warunkach udziału w konkursie.

Podobnie jak częściowe odstąpienie od umowy, przepisy w żaden sposób nie określają zasad zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów dostawy rzeczy do konsumenta w przypadku, gdy ten odstąpił jedynie od części umowy zawartej na odległość. Ile mam zwrócić klientowi? Całość kosztów czy tylko część? Konsument powinien otrzymać zwrot jedynie części kosztów dostawy rzeczy pozostającej w związku przyczynowym z rzeczami objętymi odstąpieniem od umowy. Powyższe rozwiązanie chroni interesy zarówno przedsiębiorcy, jak i konsumenta.

W sytuacji kiedy konsument, który zamówił kilka rzeczy, lecz koszty dostawy byłyby takie same niezależnie od tego, czy umowa obejmowałaby wszystkie, część lub tylko jedną z rzeczy, to konsument nie powinien otrzymać zwrotu żadnej części poniesionych kosztów dostawy. Objęcie zamówieniem danej rzeczy było bowiem bez znaczenia dla wysokości kosztów dostawy.

Przykład: Klientka zamówiła dwie sukienki oraz żakiet. W ciągu 14 dni zwróciła tylko żakiet. Sprzedawca zwraca klientce wyłącznie koszt żakietu, ponieważ gdyby pierwotne zamówienie nie obejmowałoby żakietu to koszt dostawy całej przesyłki byłby taki sam.

Jeżeli jednak zakup danej rzeczy spowodował podwyższenie kosztów dostawy towaru do konsumenta, to należy mu zwrócić tę część kosztów dostawy, która była związana z objęciem nią danej rzeczy.

Przykład: Klient zamówił worek bokserski, rękawice bokserskie oraz strój. W ciągu 14 zwrócił tylko worek bokserski. W tym przypadku, sprzedawca zwraca klientowi zarówno koszt worka bokserskiego, jak i częściowo koszty dostawy które sprzedawca musiałby ponieść wysyłając tylko worek bokserski. Wynika to przede wszystkim z faktu, że to właśnie ten przedmiot „pochłaniał” koszt dostawy całego pierwotnego zamówienia.

Podsumowując należy podkreślić, że częściowy zwrot stanowi korzystną modyfikację prawa do odstąpienia od umowy zarówno dla konsumenta, jak i przedsiębiorcy. Dla konsument, ponieważ nie musi zwracać wszystkich rzeczy. Dla przedsiębiorcy ponieważ pomimo zwrotu części rzeczy umowa sprzedaży w pozostałym zakresie pozostaje w mocy.