Głównym celem waloryzacji jest zmniejszenie ryzyka gospodarczego dotyczącego zarówno podmiotów ubiegających się o zamówienia publiczne, jak i wykonawców. Zgodnie z przepisami, które weszły w życie w 2019 r., każdy kontrakt, który trwał dłużej niż 12 miesięcy, a jego przedmiotem są roboty budowlane lub usługi, musi zawierać klauzule waloryzacyjne. Zmiana wysokości wynagrodzenia dla wykonawcy może nastąpić w przypadku zmiany cen materiałów oraz kosztów związanych z realizacją zamówienia. W umowach trwających krócej niż 12 miesięcy waloryzacja wynagrodzenia jest fakultatywna.
Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców wprowadziła dodatkowe regulacje oraz nowelizację ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych. Jedna z głównych zmian dotyczyła konieczności umieszczenia klauzul waloryzacyjnych w przypadku umów powyżej 6 miesięcy (w tym umów na dostawy).
Waloryzacja cen w umowie jest korzystna zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców. Kluczową kwestią jest podział ryzyka między obie strony, co jednocześnie przekłada się na mniejsze ryzyko sporów. Prawidłowo skonstruowana klauzula przyczynia się też do zwiększenia konkurencyjności postępowań dotyczących zamówień publicznych. Oprócz tego ułatwia sprawną realizację inwestycji i minimalizuje ryzyko zmniejszenia rentowności zamówienia.
Należy zaznaczyć, że modyfikacja już obowiązujących umów (zarówno w zakresie podwyższenia wynagrodzenia, jak i wprowadzenia klauzuli waloryzacyjnej) jest możliwa tylko wtedy, gdy wystąpiły okoliczności, których nie dało się przewidzieć. Trzeba jednak pamiętać, że aby była możliwa waloryzacja kontraktów budowlanych, konieczne jest wykazanie, w jaki sposób zmieniły się realia rynkowe i jaki miały wpływ na daną umowę. Co za tym idzie niezbędna jest weryfikacja czy wykonawca faktycznie poniósł większe koszty, których nie był w stanie przewidzieć.
Przedsiębiorcy, którym zależy na zmianie warunków umowy muszą w odpowiedni sposób się przygotować, zanim wystąpią z żądaniem. Wiąże się to ze zgromadzeniem dokumentacji, która potwierdza wzrost kosztów. Bardzo ważne jest udowodnienie, że oferta była przygotowana w sposób staranny, czyli uwzględniała najbardziej prawdopodobne w danym momencie koszty. W przypadku zaniżonych wycen wartość straty zostanie skorygowana o koszty, które przedsiębiorca powinien skalkulować.
W trakcie zmiany kontraktu konieczne jest też określenie sposobu zmiany umowy, które może zakładać np. wzrost wynagrodzenia o daną kwotę lub określony mechanizm waloryzacyjny. W takiej sytuacji warto udać się do kancelarii np. jdp-law.pl. Wpływ na to, czy uda się osiągnąć cel finansowy ma także sposób rozdzielenia podwyższonych kosztów między stronami.
Komentarze