Odstąpienie od umowy sprzedaży gry komputerowej – czy jest możliwe?

Najkrótszą odpowiedzią będzie „to zależy”, a my na przykładzie gry komputerowej zajmiemy się dwoma ustawowymi przypadkami wyłączenia prawa do odstąpienia od umowy i różnicami między nimi.

Prawo do odstąpienia od umowy sprzedaży i jego wyłączenia

W ustawie o prawach konsumenta zostało przyznane konsumentowi prawo do odstąpienia od zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa umowy sprzedaży, w terminie 14 dni (art. 27 ustawy). Jednocześnie ustawodawca ustanowił w art. 38 tej samej ustawy 13 wyjątków, w których konsumentowi prawo to nie będzie przysługiwało. Zajmiemy się tylko dwoma z tych wyjątków (nr 9 oraz nr 13) i zastanowimy się w jakich sytuacjach gra komputerowa może się do nich zaliczać.

Przepisy

Art. 38. Prawo odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość nie przysługuje konsumentowi w odniesieniu do umów:

9) w której przedmiotem świadczenia są nagrania dźwiękowe lub wizualne albo programy komputerowe dostarczane w zapieczętowanym opakowaniu, jeżeli opakowanie zostało otwarte po dostarczeniu;

13) o dostarczanie treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli spełnianie świadczenia rozpoczęło się za wyraźną zgodą konsumenta przed upływem terminu do odstąpienia od umowy i po poinformowaniu go przez przedsiębiorcę o utracie prawa odstąpienia od umowy.

Czym jest gra komputerowa

Patrząc na wybrane wyżej przepisy stwierdzić należy, że gra komputerowa zalicza się zarówno do kategorii programów komputerowych, jak i do treści cyfrowych. Natomiast różnica między przywołanymi przepisami dotyczy sposobu dostarczenia gry komputerowej. Można ją bowiem zakupić na nośniku fizycznym (płyta CD, DVD, pendrive itp.) albo zakupić w postaci tzw. świadczenia elektronicznego, czyli popularnie mówiąc ściągnąć z Internetu na komputer lub inne urządzenie końcowe (tablet, smartfon itp.). W zależności od sposobu zrealizowania zakupu będą miały zastosowanie różne zasady zwrotu konsumenckiego.

Zakup na trwałym nośniku

Wyjątek wskazany w art. 38 pkt 9 dotyczy zakupu programu komputerowego (także nagrań audio/video) na nośniku fizycznym. Mało tego, przepis wyraźnie mówi o zapieczętowanym opakowaniu. W takim przypadku, o ile konsument otwarł oryginalne opakowanie, np. zerwał folię zabezpieczającą, gry komputerowej zwrócić już nie może. Jest to podyktowane uniknięciem sytuacji, w której kupujący skopiowałby grę (nagranie, program) na inny nośnik, a następnie zwrócił przedsiębiorcy przedmiot świadczenia, przez co uzyskałby w rzeczywistości bezpodstawnie przedmiot świadczenia bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów.

Z kolei brak otwarcia opakowania oznacza, że taką grę komputerową wciąż można zwrócić (odstąpić od umowy sprzedaży) w ustawowym terminie 14 dni. Jeżeli więc gra komputerowa okazała się nietrafionym prezentem – nie należy otwierać ani naruszać oryginalnego opakowania. Umowa tego rodzaju nosi nazwę shrink-wrap i zostaje nieodwracalnie zawarta w wyniku i w chwili rozerwania foliowej lub plastikowej powłoki, która zabezpiecza nośnik. Na samym opakowaniu umieszcza się łatwą do przeczytania informację, że zdjęcie opakowania oznacza zawarcie umowy, której pełny tekst znajduje się wewnątrz pudełka.

Dostarczenie treści cyfrowych

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku zakupu gry komputerowej, która nie jest zapisana na nośniku materialnym, a którą w postaci pliku dostępnego on-line pobieramy z Internetu. Wówczas zasada jest taka, że konsument ma prawo odstąpienia od umowy, chyba że wyraził zgodę na rozpoczęcie wykonywania umowy w okresie na odstąpienie od umowy i przyjął do wiadomości, że w związku z tym utraci prawo do odstąpienia od umowy. W praktyce wygląda to tak, że w chwili zakupu takiej gry komputerowej konsument jest proszony o wyrażenie zgody na utratę prawa do odstąpienia od umowy. Z chwilą jej wyraźnego wyrażenia konsument prawo to traci.

Sytuację pobrania gry komputerowej z Internetu można przyrównać do otwarcia gry zakupionej na nośniku materialnym. W obu przypadkach kupujący już uzyskał nieskrępowany dostęp do plików i ma możliwość ich kopiowania.

Tę samą zasadę, czyli utratę prawa do odstąpienia od umowy sprzedaży treści cyfrowych niedostarczonych na nośniku materialnych stosuje się także do oprogramowania dostępnego on-line, e-booków, plików dźwiękowych, jak również do świadczeń przekazywanych za pomocą mediów strumieniowych (tzw. streaming), takich jak filmy, muzyka (internetowe radio i telewizja).

Podsumowanie

Możliwość odstąpienia od zawartej przez Internet umowy sprzedaży gry komputerowej zależy od sposobu jej dostarczenia konsumentowi. Jeżeli konsument zamówił grę na nośniku fizycznym, może w terminie 14 dni od jej otrzymania odstąpić od umowy – ale pod warunkiem, że nie otworzy zapieczętowanego opakowania. Przy zakupie tej samej gry bez nośnika, poprzez pobranie jej z Internetu, konsument miałby prawo do odstąpienia od umowy tylko wtedy, gdyby wcześniej nie został poinformowany przez sprzedawcę o utracie tego prawa i nie wyraził na to zgody. A złożenie tych oświadczeń praktycznie zawsze jest przed dokonaniem zakupu wymagane.