, która umożliwia dochodzenie roszczeń przez poszczególnych poszkodowanych. Praktyki ograniczające konkurencję dotykają nas wszystkich. Wskutek porozumień cenowych konsumenci tracą możliwość zakupu produktów po niższych, konkurencyjnych cenach. Rynkowy potentat często nie musi się liczyć z reakcją klientów na podwyższanie ceny, gdyż ci i tak będą dalej kupować jego produkty. Może również dyktować warunki swoim konkurentom, a nawet wyeliminować ich z rynku.
Każdy, kto poniósł szkodę wynikającą z naruszenia prawa konkurencji, będzie miał prawo do jej pełnego naprawienia. Dotyczy to poniesionych strat oraz utraconych korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć. Oznacza to, że oprócz dotychczas funkcjonującego publicznoprawnego trybu kontroli nad przedsiębiorcami został wprowadzony tryb prywatny, w którym można realizować roszczenia indywidualne w postępowaniu cywilnym.
Ustawa wprowadza regulacje ułatwiające dochodzenie odszkodowania, takie jak domniemanie winy sprawcy naruszenia oraz domniemanie wyrządzenia szkody przez naruszenie prawa konkurencji. To pozwany przedsiębiorca będzie musiał udowodnić, że jego działania nie wyrządziły szkody powodowi. Sąd będzie w postępowaniu związany ustaleniami zawartymi w prawomocnej decyzji UOKiK. Sprawy rozpatrywane będą przez sądy okręgowe niezależnie od kwoty, jakiej będzie domagał się poszkodowany.
Nowością w takim postępowaniu jest wniosek o wyjawienie środka dowodowego
Sąd – na wniosek powoda, który uprawdopodobni swoje roszczenie i zobowiąże się do tego, że wykorzysta tak uzyskany dowód jedynie na potrzeby tego postępowania – będzie mógł nakazać pozwanemu przedsiębiorcy lub osobie trzeciej okazanie dowodu, który posiada (np. dokumentów czy korespondencji mailowej). Jeżeli strona będzie się od tego uchylała, sąd będzie mógł ją obciążyć kosztami postępowania niezależnie od końcowego rozstrzygnięcia, a nawet uznać za ustalone fakty, które mają być stwierdzone przy pomocy żądanych materiałów.
Ustawa zawiera dwa ograniczenia wobec podmiotów, które mogą w jej trybie złożyć pozew do sądu
W przypadku sprawcy naruszenia zwolnionego z kary w ramach programu łagodzenia kar „leniency” – roszczeń dochodzić mogą jedynie poszkodowani z łańcucha dostaw lub usług tego podmiotu (jego bezpośredni lub pośredni nabywcy lub dostawcy). Wobec pozostałych poszkodowanych sprawca ten ponosi odpowiedzialność tylko wtedy, gdy nie jest możliwe uzyskanie pełnego odszkodowania od innych uczestników porozumienia ograniczającego konkurencję.
Zawężenie kręgu podmiotów mogących wystąpić z roszczeniem do bezpośrednich lub pośrednich partnerów handlowych ma też miejsce
w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) pod warunkami:- ich udział w rynku jest niższy niż 5%,
- odszkodowanie groziłoby całkowitą utratą wartości firmy,
- MŚP nie kierowało porozumieniem i nie nakłaniało do udziału w nim, chyba że już wcześniej przedsiębiorca naruszył prawo konkurencji.
Przepisy nowej ustawy stosuje się do roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji, które nastąpiło po jej wejściu w życie. Przepisy rozdziału 3 ustawy o zasadach dochodzenia roszczeń stosuje się do postępowań o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji wszczętych po wejściu w życie niniejszej ustawy, bez względu na to, kiedy nastąpiło naruszenie prawa konkurencji. Do postępowań o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji, wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.