Sprzedaż rzeczy prywatnych w sieci może być opodatkowana

Od momentu pojawienia się na polskim rynku portali aukcyjnych oraz ogłoszeniowych, sprzedaż rzeczami używanymi w sieci stała się czymś oczywistym. Każdy z nas przynajmniej raz w życiu zdecydował się na „wystawienie” niepotrzebnego przedmiotu na którymś z portali. Najczęściej wybieramy najpopularniejszy portal aukcyjny Allegro.pl albo serwis ogłoszeniowy olx.pl (dawna tablica.pl). Niestety mało kto zastanawia się nad konsekwencjami podatkowymi, w przypadku udanej sprzedaży określonej rzeczy.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej pdof) przychody osiągane poza działalnością gospodarczą ze sprzedaży składników majątku ruchomego zaliczane są do źródła przychodów, jakim jest odpłatne zbycie rzeczy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o pdof. Wysokość tego przychodu ustala się w oparciu o art. 19 ust. 1 tej ustawy, co oznacza, że określa ją wartość wyrażona w cenie wskazanej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Pojawianie się opisywanego wyżej przychodu ma określone ramy czasowe.

Sprzedaż rzeczy generuje przychód tylko wtedy, gdy dochodzi do niej przed upływem połowy roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jej nabycie.

Dlatego też niektóre osoby trudniące się nieoficjalnie handlem samochodami, czekają do końca miesiąca, w którym upłynie 6 miesięcy odkąd nabyli auto, aby uniknąć obowiązku opłacenia podatku dochodowego. Należy poczekać do końca miesiąca, aby upłynąć pełny minimalny termin. Sprzedaż rzeczy może natomiast powodować powstanie obowiązku zapłaty podatku dochodowego, gdy okres jej posiadania był krótszy niż pół roku.

Umowa sprzedaży

Najpopularniejszą formą zbycia prywatnych rzeczy ruchomych jest umowa sprzedaży. Prywatnych czyli takich, które nie stanowią rzeczy używanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ustawodawca nie przewiduje żadnej szczególnej formy dla tego typu umów. Oznacza to, że można zawrzeć umowę sprzedaży w dowolnej formie. Nie jest konieczna również forma pisemna. Jednakże warto udokumentować zawarcie umowy sprzedaży na piśmie dla ewentualnych celów dowodowych, związanych również z ustaleniem możliwego obowiązku podatkowego. Należy pamiętać iż, podstawą ustalenia wysokości przychodu jest cena, którą strony wskazują w umowie. W przypadku, gdy sprzedawca ponosi wydatki związane ze zbyciem rzeczy, w szczególności koszty zamieszczenia ogłoszenia lub aukcji na portalu internetowym, wtedy ich wartość - jako koszty odpłatnego zbycia - obniży cenę podaną w umowie i dopiero po odliczeniu kosztów określa się wysokość przychodu ze sprzedaży.

Zaniżanie ceny sprzedaży

Dość częstym procederem jest sztuczne zaniżanie ceny sprzedaży rzeczy. Należy pamiętać, iż organy skarbowe mają prawo zweryfikować wartość rynkową danej rzeczy, a w konsekwencji ustalić jej wyższą cenę. Organ bierze pod uwagę ceny rynkowe podobnych rzeczy z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca sprzedaży. Nie oznacza to jednak, iż obniżenie ceny jest niedopuszczalne. Może być zastosowane, ale w uzasadnionych okolicznościach, które należy wiarygodnie udokumentować oraz wskazać w umowie. Mogą to być fakty wskazujące na znaczne zużycie rzeczy lub określone wady fizyczne (uszkodzenia).

Podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym wyznacza dochód ustalony zgodnie z art. 24 ust. 6 ustawy o pdof. Przepis ten stanowi, że dochodem jest różnica pomiędzy przychodem uzyskanym ze sprzedaży rzeczy a kosztem jej nabycia, zmniejszona o nakłady dokonane w czasie posiadania rzeczy. Koszt nabycia rzeczy wyznacza kwota należna zbywcy rzeczy oraz koszty związane z jej zakupem. Kwotą należną zbywcy jest kwota wynikająca np. z umowy sprzedaży rzeczy lub faktury. Z kolei koszty związane z zakupem to np. koszty wysyłki, wydatki na tłumaczenie dokumentów jeśli rzecz sprowadzana jest z zagranicy czy też koszty ubezpieczenia rzeczy na czas transportu.

Przez pojęcie nakładów poniesionych w trakcie posiadania rzeczy należy rozumieć przede wszystkim wydatki związane z remontem lub ulepszeniem rzeczy, które mają wpływ na zwiększenie jej wartości. Może zatem chodzić o wymianę części w określonym urządzeniu, odnowienie starych przedmiotów np. mebli albo doposażenie danej rzeczy. W tej kategorii nie możemy uwzględnić wydatków związanych z bieżącą eksploatacją rzeczy. Tego typu wydatki również powinny być odpowiednio udokumentowane, jeżeli podatnik będzie się na nie powoływał. To po stronie podatnika leży ciężar dowodowy w stosunku do organu podatkowego w zakresie rzeczywistego poniesienia wydatku, oraz jego wysokości.

Uzyskany w powyższy sposób dochód ze sprzedaży rzeczy podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych zgodnie ze skalą podatkową. Podatnik nie jest jednak zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego w trakcie roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż. W momencie zakończenia roku należy rozliczyć taki dochód w rocznym zeznaniu podatkowym składanym w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym sprzedano rzecz. W tym samym terminie należy uiścić podatek dochodowy z tego tytułu. Kwotę tę rozlicza się jako jedno ze źródeł dochodu stosownie do skali podatkowej, podobnie jak dochody uzyskane z pracy czy ze zleceń.