Zawieszenie terminu biegu rękojmi przy wykonywaniu uprawnień gwarancyjnych

Kupujący ma swobodę decydowania, czy przy ujawnieniu się wady zakupionej rzeczy lepiej jest dla niego skorzystać z gwarancji, czy może raczej z rękojmi. Zasadą jest, że uprawnienia z obydwu tych tytułów kupujący może wykonywać niezależnie. Nie znaczy to jednak, że możliwa jest jednoczesna realizacja roszczeń kierowanych zarówno do sprzedawcy jak i do gwaranta. Kupujący musi zdecydować się i wybrać jeden z reżimów odpowiedzialności.

Należy także podkreślić, że wykluczona jest możliwość konstruowania roszczeń o „mieszanym” charakterze. Kupujący nie może łączyć wybranych przez siebie elementów każdego z tych reżimów w jedno roszczenie „hybrydalne”.

Zatem przy wyborze jednego sposobu dochodzenia swoich roszczeń kupujący powinien wiedzieć, w jaki sposób może to wpływać na roszczenie alternatywne. W szczególności chodzi o bieg terminów wynikających z obu tytułów odpowiedzialności.

Przepis ustawy

W kodeksie cywilnym znajduje się wyraźna regulacja odnosząca się do problemu zawieszenia terminu biegu rękojmi w przypadku, gdy kupujący zdecyduje się na wykonywanie uprawnień gwarancyjnych:

Art. 579

§ 1. Kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji.

§ 2. Wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi.

§ 3. Jednakże w razie wykonywania przez kupującego uprawnień z gwarancji bieg terminu do wykonania uprawnień z tytułu rękojmi ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie. Termin ten biegnie dalej od dnia odmowy przez gwaranta wykonania obowiązków wynikających z gwarancji albo bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie.

Sprzedawcę trzeba zawiadomić

Z powyższego przepisu wynika, że w przypadku, gdy kupujący zdecyduje się na dochodzenie roszczeń z tytułu gwarancji – wówczas bieg terminu dotyczącego rękojmi zostaje zawieszony. Warunkiem jest, by kupujący zawiadomił sprzedawcę o wadzie mimo tego, że swoje roszczenie skierował do gwaranta, którym najczęściej jest inny podmiot (np. producent rzeczy). Problemu nie będzie, jeśli sprzedawca niejako „pośredniczy” między kupującym a gwarantem – co zdarza się w praktyce. Wówczas należy uznać, że warunek zawiadomienia sprzedawcy został spełniony.

Z chwilą zawiadomienia sprzedawcy o wadzie rzeczy przez kupującego, który realizuje uprawnienia gwarancyjne – nie otwiera się żaden termin na udzielenie odpowiedzi przez sprzedawcę. Celem zawiadomienia nie jest bowiem rozpoczęcie procedury rękojmianej, lecz jedynie zawieszenie biegu terminu do realizacji uprawnień rękojmianych na czas procedury gwarancyjnej.

Ponowny bieg terminu rękojmi

Termin realizacji uprawnień z rękojmi ponownie rozpocznie swój bieg z chwilą, gdy gwarant odmówi kupującemu wykonania obowiązków wynikających z gwarancji lub też z chwilą bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie. Gwarant musi wykonać swoje obowiązki (np. naprawić lub wymienić towar) w terminie wskazanym w oświadczeniu gwarancyjnym. Jeżeli nie określono tego czasu, powinien uczynić to niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia dostarczenia mu rzeczy przez konsumenta.

Zawieszenie biegu terminu nie działa „w drugą stronę”

Przepis wskazuje, że termin do realizacji rękojmi ulega zawieszeniu na czas, w którym kupujący dochodzi roszczeń gwarancyjnych. Jednak zauważyć należy, że brak jest regulacji analogicznej do art. 579 § 3 KC w przypadku, gdy kupujący korzysta z reżimu rękojmi – nie dochodzi wówczas do zawieszenia biegu terminu, w którym mógłby skorzystać z uprawnień gwarancyjnych.

Przykład

W praktyce opisywana regulacja może mieć znaczenie w sytuacji, gdy wada rzeczy ujawni się pod koniec biegu terminu zarówno rękojmi, jak i udzielonej gwarancji (2 lata). W takim przypadku korzystniej dla kupującego jest skierować swoje roszczenie do gwaranta i jednocześnie zawiadomić o tym sprzedawcę. Wówczas nawet gdy w czasie procedury gwarancyjnej upłynie 2 lata od zakupu i gwarant nie uzna roszczenia, kupujący będzie jeszcze mógł skorzystać z rękojmi, gdyż termin jej realizacji uległ zawieszeniu z chwilą zawiadomienia sprzedawcy o wadzie rzeczy.